W jubileuszowym roku objawień w Fatimie, w sobotę 7 października 2017 roku we wsi Żebry gm. Wąsosz, pow. Grajewo odbyła się potrójna uroczystość związana z jubileuszem 600-lecia założenia wsi Żebry, 220. rocznicą fundacji pierwszej kapliczki oraz 70-leciem powstania Ochotniczej Straży Pożarnej. Świętowanie trzech ważnych jubileuszy skłania mieszkańców do dumy, refleksji i historycznego podsumowania jednej z najstarszych wsi w okolicy.
Nadzwyczajne obchody rocznicowe rozpoczęła grupa Żywego Różańca 16-to 0sobowej Róży Mieszanej w Żebrach. Różaniec odmówiono przy nowo zbudowanej kapliczce Matki Boskiej Fatimskiej −Królowej Różańca Świętego. Modlitwa zawierała intencję wskazaną przez ks. proboszcza, ale i katolickie przesłanie, żeby wszyscy ludzie wzajemnie się szanowali, dostrzegali wokół siebie innych, a mimo różnic uważali się za braci i siostry. I coś w tym jest, bo z takiego przesłania wywodzi się mieszkanka wsi Żebry najstarsza członkini Róży 101,5 letnia Władysława Kreska, która (ur.28.03.1916 r.) w dniu jubileuszu czuje się dobrze.
Dzień na potrójny jubileusz organizatorzy wybrali z rozwagą. Tego dnia 07.10.2017 r., w Święto Matki Bożej Różańcowej o godz. 14.00 odbyła się wielka modlitwa różańcowa dookoła granic Rzeczypospolitej Polskiej dla ratowania Polski i świata. Modlitwa jest domeną silnej wiary, której nasz kraj nad Wisłą od roku 996 jest wciąż silną ostoją. Aktualnie ok. 86 proc. Polaków uznaje się za wierzących, co w sensie pozytywnym odbiega od zachodnioeuropejskich trendów religijnych.
W obecności ponad trzystu uczestników ceremonii poświęcenia nowej kapliczki dokonał Biskup Łomżyński Jego Ekscelencja ks. dr. Janusz Stepnowski.
W słowach płynących z głębi pasterskiej troski, serca i siły wiary wyraził radość z powstania nowego obiektu sakralnego.
Kapliczkę zbudowano w roku 2017 na terenie wotywnej kapliczki z 1798 roku, której cegły zamieszczono we wnętrzu nowej. Obiekt powstał dzięki koordynacji działań ks. kan. Marka Milanowskiego prob. parafii pw. Przemienienia Pańskiego w Wąsoszu, wójta gminy Wąsosz Czesława Ołdakowskiego i mieszkańców wsi Żebry. Inicjatorami i fundatorami rekonstrukcji elementu wiejskiego krajobrazu ze szczątków dzieła sztuki budowlanej dla dalszego kultu wiary byli: ks. kan. Antoni Bardłowski dziekan Dekanatu Różan z bratem Józefem Bardłowskim–właścicielem wiodącej firmy „Jobimet” w Białymstoku. Bracia pochodzą ze wsi Żebry gm. Wąsosz. Kapliczne sacrum jest ofiarą ku czci Pana Boga i Matki Najświętszej oraz pamięci Anny i Henryka Bardłowskich –rodziców Józefa i ks. Antoniego. Budowa jest sugestią wiadomości medialnych z Portalu e-Grajewo.pl. W przemówieniu ks. kan. Antoni Bardłowski podkreślił zasługi mediów przez podanie nazwiska autora i szczere, publiczne podziękowanie.
Projektantem nowej kapliczki w Żebrach był znany projektant – Cezary Dzikiewicz.
Po rytuale wyświęcenia, w polowych warunkach przed budynkiem Remizy OSP w Żebrach, w towarzystwie trzech stuletnich Dębów Pamięci odbyła się Msza Święta. Eucharystię sprawował Biskup Łomżyński Jego Ekscelencja ks. dr. Janusz Stepnowski. W koncelebrze Mszy uczestniczył ks. kan. Marek Milanowski prob. parafii pw. Przemienienia Pańskiego w Wąsoszu i ks. kan. Antoni Bardłowski w asyście wielu innych księży.
Po jubileuszowym Nabożeństwie Wójt Gminy Wąsosz Czesław Ołdakowski powitał przybyłych gości i mieszkańców. Pośród zaproszonych gości m. in. byli: J.E. ks. bp dr Janusz Stepnowski, Krzysztof Jurgiel – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Kazimierz Gwiazdowski –Poseł na Sejm RP (pochodzi z Gminy Radziłów), Jan Zabielski – Wicewojewoda Podlaski, Stefan Krajewski – Wicemarszałek Woj. Podlaskiego, Mieczysław Bagiński – Zastępca Przewodniczącego Sejmiku Woj. Podlaskiego i były Wojewoda Łomżyński (odznaczony przez Prezydenta RP Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, za wybitne zasługi w działalności na rzecz społeczności lokalnej oraz osiągnięcia w pracy samorządowej), Zygmunt Kruszyński – Starosta Powiatu Grajewskiego, ks. kan. Antoni Bardłowski, wielu innych księży, Antoni Milewski – z ZOWZ OSP w Białymstoku, Artur Kuczyński –burmistrz Szczuczyna, członek Prezydium Zarządu Oddziału Wojewódzkiego Związku OSP RP w Białymstoku, Krzysztof Milewski –wójt gminy Radziłów, Agnieszka Wróblewska – zastępca wójta gminy Wąsosz, Poczty Sztandarowe, ZP RP w Szczuczynie, pracownicy jednostek administracyjnych, przedstawiciele Straży Pożarnych i Policji, Orkiestra Dęta z Wąsosza, wójtowie okolicznych gmin, dyrektorzy szkół, nauczyciele, przedstawiciele władz samorządowych, zespół nagłaśniający i zespół wokalno-instrumentalny z Wąsosza, mieszkańcy Gminy Wąsosz, media, uczniowie i absolwenci szkół oraz wielu innych.
W przemówieniach przedstawicieli władz przejawiał się szacunek do pracy strażaków, życzliwość do mieszkańców wsi nie tylko z racji Jubileuszu. Dla rolników nie wyrażano nadziei, ale realną i pozytywną przyszłość bez obaw, wynikających z gry politycznej.
Bardzo dużo strażaków otrzymało odznaki, wyróżnienia a najstarszy z nich otrzymał odznakę za 60-letnią wysługę lat w Zw. Ochotniczej Straży Pożarnej RP. Wręczono ryngrafy i nagrody rzeczowe. Druhowie przyjęli odznaczenia bardzo emocjonalnie, cieszyli się, że zostali docenieni.
Po głównych uroczystościach jubileuszowych, odbył się średniowieczny posiłek tzw. agapa, jako że miłość (agape) jest odwiecznym pragnieniem ludzkości. Realizuje się ona bezinteresowną wspólnotą, bez egoizmu i stanowi braterską ucztę jak w początkach chrześcijaństwa. W poczęstunku uczestniczyło bardzo dużo osób. Uczta razem z Biskupem podkreślała zapewne dążenie do jedności mieszkańców wsi Żebry i gości przez kultywowanie życia w dobrosąsiedztwie, przyjaźni i trwałym umiłowaniu Boga.
Na horyzoncie wspólnoty katolickiej rodziła się świadomość dziękczynna dla Boga i braci Bardłowskich za spowodowanie nadzwyczajnej uroczystości, do której doszło po dziesięciu latach od publikacji medialnej i znalezienia przez dziennikarza dokumentalisty m. in. „Kaplicznych wieści” krzyża w zaroślach. To do tego krzyża (po artystycznej renowacji) ofiarowanego jako dar na Ołtarze w dniu 7.10.2017 roku Biskup Łomżyński J.E. ks. dr. Janusz Stepnowski wyciągał drżące ręce, żeby uścisnąć w duchownych dłoniach krzyż z 1798 i ucałować z godnością. Taki widok, będący konglomeratem czci i wiary, robi wrażenie w sercach najbardziej zatwardziałych.
Organizatorami jubileuszowej uroczystości o zaskakującym wrażeniu byli aktywni mieszkańcy wsi Żebry i OSP, a nade wszystko ks. kan. Antoni Bardłowski z bratem Józefem Bardłowskim, Wójt Gminy Wąsosz Czesław Ołdakowski i proboszcz Parafii Wąsosz ks. kan. Marek Milanowski oraz projektant kapliczki i jej wykonawca. Wszystkim wskrzeszającym wiarę po latach komunizmu można przypisać słowa Chrystusa: „Idźcie i głoście” …! Głoście prawdę o Stwórcy i zachęcajcie bliźnich do wypełniania próśb Matki Bożej z Fatimy.
ZARYS HISTORII WSI ŻEBRY, GM. WĄSOSZ, POW. GRAJEWO
Wieś dziedziczy nazwę Żebry jako pochodną od pierwszego jej właściciela Tomasza Żebrowskiego przybyłego ze wsi Żebry-Wybranowo koło Zakroczymia. Wieś o nazwie Żebry powstała nad rz. Wissą w 1417 roku na ziemiach dzisiejszej wsi o pierwotnej nazwie Wissa przybranej od rzeki Wissa. W źródłach archiwalnych brak jest danych o dacie powstania kolonii, przysiółka lub wsi Wissa. Zatem miejscowość pod nazwą Żebry ma udokumentowane 600 lat w roku jubileuszowym, ale to zamieszkałe miejsce pod nazwą Wissa ma więcej lat. Relikt etymologiczny słowa Wissa pochodzi od jednego z plemion jaćwieskich Połekszan.
Żebry jako wieś rzędówka posiada luźną i prawie jednostronną zabudowę przy drodze o długości ok. 4,5 km. Do drogi głównej biegną prostopadłe drogi polne i pasy pól. Wieś położona jest na terenie Północnego Mazowsza w gminie i parafii Wąsosz w administracyjnym rejonie woj. podlaskiego, powiatu grajewskiego. Mieszkańcy wsi w liczbie ok. 300 osób generalnie utrzymują się z pracy we własnych gospodarstwach rolnych posiadających glebę V i VI klasy.
Wieś oddalona jest o 11 km na południe od Szczuczyna (mazowieckiego), w woj. podlaskim. Podczas Księstwa Warszawskiego od roku 1807 (za Fryderyka Augusta I), należała do powiatu Szczuczyn, który stanowił siedzibę władz powiatu biebrzańskiego. Podczas zaborów, kiedy Szczuczyn otrzymał potwierdzenie starostwa od cara Aleksandra II w 1866 roku, Żebry dalej należały do Szczuczyna. Gmina, szczególnie wieś Wąsosz, położona jest nad trzema rzekami. Główną z nich jest rz. Wissa oraz rzeczki Gręska i Skiejtowstok. Bliska Żebrom miejscowość królewska, która jeszcze w 1428 r. nosiła nazwę Wąsosze, po 1436 roku miała już prawa miejskie. Około 1471 roku utworzono powiat wąsoski z siedzibą sądu ziemskiego, a wieś Żebry była uzależniona od tego miasta. Na drodze do rozwoju stanął wróg. Rozbiory i wojny północne, spowodowały spustoszenie w kraju i w tym terenie. W dobrach prywatnych i królewszczyznach Stanisława A. Szczuki na Mazowszu i Podlasiu wojsko pokradło i skonsumowało trzodę chlewną, bydło i konie. Już w roku 1702 panował głód, a w latach następnych królowała nędza. W ośmiu folwarkach Guberni Szczuczyn i w nadanej dla S.A. Szczuki królewszczyzny Żebry, dominowało ubóstwo. Folwark Żebry pozostał bez ludzi z powodu masowej śmiertelności. Na południowym wzgórzu wsi Żebry zlokalizowano cmentarzysko.
Dużo lat później skutki epidemii moru upamiętniono wysoką, ceglaną kapliczką w 1798 roku.
Oprócz wartości historycznych miejscowości (patrz: „Kapliczne wieści-Żebry”), patriotów ze wsi Żebry potwierdza cmentarz w Białaszewie. Tam, na metalowym obelisku z Krzyżem Virtuti Militari zamieszczona inskrypcja przemawia do współczesnej polityki i narodu: „ś. P. Aspazja Świderska w kwiecie wieku sił i życia Wszechmocny przed tron swój ją powołał 31 marca 1863 roku.” Dalej historyczna notatka na płycie: „Poległa w czasie potyczki z rąk Moskali.”
Powtarzając za Jarosławem Marczakiem, tam spoczywa polska dziewczyna −„Aspazja Świderska, lat 23 panna, urodzona we wsi Żebry, córka Kaliksta i Wiktorii z Wnorowskich.”
Powstanie styczniowe jako polski zryw do buntu narodowego przeciwko morderczemu imperium rosyjskiemu wybuchło 22 stycznia 1863 roku. Młoda dziewczyna, Aspazja Świderska już w marcu została zabita przez Rosjan, biegających bezprawnie i często po naszej, polskiej ziemi.
Cmentarne monumenty, a począwszy nawet od neolitu kurhany, nie zaskakują. W ludzki los przemijania na stałe wpisała się ich forma, ból i łzy.
Z rekonesansu historycznego wynika, że od roku 1948 w powstałym i utrzymującym się dotychczas powiecie grajewskim, jego miejscowości w spadku posiadają: Żebry trzy stuletnie Dęby Pamięci (Czesław Gazowski posadził 11 listopada 1918 r.) i zabytkową kapliczkę z 1798 r., Wąsosz dwa wiekowe kościoły i ew. grobowiec Rzędziana, Szczuczyn w zespole pijarów ma najciekawszy kościół w rejonie, a Grajewo cztery kościoły i obiekt przyrodniczy z jeziorem Brajmura (Grajwy) z szuwarami. Historia lubi burzyć spokój, wszystko zmieniać i bawić się według własnej woli.
Żebry posiadają murowany obiekt nieczynnej Szkoły Podstawowej i zabytkowy drewniany Zespół Dworski z początku XX w. W okresie międzywojennym aż do zbudowania obok murowanej szkoły w 1991 r., w dworku mieściła się Szkoła Podstawowa. We wsi jest również punkt skupu mleka Spółdzielni Mleczarskiej „Mlekpol” Grajewo oraz dwa sklepy Spożywczo-Przemysłowe.
Do dziś obydwie miejscowości Wąsosz i Żebry nieustannie łączy pradolina rzeki Wissa oraz kompleks leśny Żebry. Bez względu na więzi miejscowość Wąsosz spadła w 1870 r. do statusu wsi wieloulicznej. Utrata praw miejskich przestała już boleć, a cieszy fakt, że piękna wieś jak i Gmina Wąsosz jest dobrze zarządzana. Powinna rodzić się nadzieja oczekiwanego powrotu do jej świetności sprzed laty.
OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA W ŻEBRACH
Jednostka ochotnicza, założona przy wsparciu sąsiedniej OSP w Wąsoszu, pracuje od jesieni 1947 roku. Pierwszy Zarząd OSP w Żebrach stanowili: Bonifacy Gazowski –prezes, Czesław Gazowski –naczelnik, Wacław Mikulski –zastępca naczelnika, Antoni Sierzputowski –drugi zastępca naczelnika. W kolejnych latach prezesami OSP byli: Jan Sztejno, Henryk Opoński, Mirosław Alksmin i Zdzisław Kosakowski, a naczelnikami Jan Kruszyński i Henryk Wiśniewski. W latach 1968-2011 naczelnikiem był Dominik Gazowski. Prezesem od 1986 r. był Lucjan Gazowski, natomiast funkcję zastępcy naczelnika sprawował Tomasz Karwowski do 1995 r., a Oskierko Andrzej pełnił ją do 2011 roku.
W roku 1975 r. OSP w Żebrach otrzymała pierwsze strażackie auto żuk, którego użytkowano przez cztery lata. W roku 1979 jednostka OSP otrzymała samochód bojowy marki Star, a użytkowany dotychczas żuk został przekazany dla OSP w Kędziorowie. Od roku 2009 OSP Żebry stała się posiadaczem samochodu marki Magirus Deutz 256.
Jednostka OSP w Żebrach solidarnie i „bojowo” broni mienia zagrożonego pożarami, uczestniczy w zawodach gminnych oraz wszelkich rejonowych i wojewódzkich. Zajęte czołowe miejsca, dokumentują zdobyte dyplomy, wyróżnienia, nagrody rzeczowe i odznaczenia.
W latach 60-tych XX w. staraniem druhów OSP i mieszkańców wsi Żebry wybudowano murowaną remizę strażacką z garażem. Rozpoczął się rozwój jednostki strażackiej.
W późniejszych latach, przy współpracy z wójtem gminy Wąsosz Czesławem Ołdakowskim, strażacy podczas generalnego remontu remizy, dobudowali dodatkową salę. Wykonano ocieplenie nowego pomieszczenia, sanitariaty a jednocześnie zmieniono pokrycie dachu starego budynku.
Na wypracowany jubileusz 50-lecia w roku 1997 OSP w Żebrach otrzymała sztandar. Na jego fundację złożyły się składki mieszkańców wsi, sponsorów i gminy Wąsosz.
Wymarzony sztandar jednostki stał się przedmiotem kultu i dumy z jego posiadania. Druhowie w nierozłącznym towarzystwie sztandaru uczestniczą w uroczystościach radosnych i smutnych, w kościołach i pod gołym niebem. Gdziekolwiek on jest, symbolizuje jednostkę i wyróżnia ją wśród innych. Sztandar jako przedmiot wybiega ponad tę nazwę, bowiem jest to płótno szczególnej wagi − chwały i honoru. Podczas jubileuszu 70-lecia 7.10. 2017 r. sztandar jednostki OSP w Żebrach został udekorowany Srebrnym Medalem za Zasługi dla Pożarnictwa przez Artura Kuczyńskiego – Członka Prezydium Zarządu Oddz. Woj. Związku OSP RP w Białymstoku, Burmistrza Szczuczyna.
Ochotnicza Straż Pożarna w Żebrach dobrze zarządzana przez aktualny Zarząd, oprócz akcji ratowniczych, czynnie uczestniczy w uroczystościach kościelnych, przy wielkanocnych adoracjach Grobu Pańskiego, w procesjach Bożego Ciała, odpustach, obchodach Dnia Strażaka i jubileuszach oraz w smutnych a nieuniknionych obrzędach, podczas pochówku kolegów strażaków.
Tekst, foto i film: ©Stanisław Orłowski
Polecam:
Biuro Podróży
Restauracja 
Pozycjonowanie
Dom Pogrzebowy
WeselaPrzyjęcia
CentrumMateriałów
Pensjonat & SPA Rajgród
Stomatologia MedycynaEstetyczna
Medimar24
Pracuj.pl
